“The world wasn’t as aggressively polarized since the late 30’s of the last century. It is ruled by bankers, ethical castrates, fanatics, megalomaniacs, hypocrites, opportunist, tyrants, technocrats & computer nerds. It’s getting gloomier by the minute.”
Miron Zownir Special Interview
Burak Bayülgen & Erman Akçay, March 2022
“Modern skyscrapers, multiple ethnic neighbourhoods, alternative cultural institutions and clubs, independent underground papers and galleries, street venders, transgender prostitutes, freaks, slums, seagulls, alley cats and its magic light, Istanbul is definitely one of the most exciting cities in the world.”
Hello Zownir, we’ve been surprised to see you in Istanbul again two years after your last visit in 2019. What has drawn you here again within these hard pandemic conditions?
After my first two visits to Istanbul in September and November 2019, it was clear to me that my visual output would amount to a photobook. But with the outbreak of corona and a new dimension of existential pressure on the health and economics of its citizens I decided to go back. It was December 2021, the city was blessed with a soft and pleasant glow of winter sunlight and on the surface, you couldn’t detect any changes of spirit. However, roaming around the city at night the increasing level of misery was more than apparent. It was shocking to see how many seemingly unattended children, were begging in the middle of overcrowded streets, facing for hours thousands of unanimous legs and feet. Beggars exposing their amputated limbs, homeless families sleeping in drifty doorways or cardboard boxes. Old women and men groaning and whining for a modest aid.
As you have worked in many capitals of Europe, what can you say about your visit in Istanbul as an artist in terms of Muslim geography and a cosmopolitan capital? What have you noticed in comparison with the West?
With its location at the Golden Horn and the Bosporus, many traces of its long history, impressive sacred and secular buildings, modern skyscrapers, multiple ethnic neighbourhoods, alternative cultural institutions and clubs, independent underground papers and galleries, street venders, transgender prostitutes, freaks, slums, seagulls, alley cats and its magic light, Istanbul is definitely one of the most exciting cities in the world. It may be too overcrowded, polluted, segregated between believers and non-believers, free spirited people and those believing in secular, holy and political authorities. The economic pressure to survive is immense and the division between people with very different outlooks, values and dreams is incredible. But I didn’t sense anywhere any hostility against me as a stranger. And I never witnessed any open hostility between people of different faith. In a way Istanbul surprised me as a reasonably tolerant, open minded and extremely lively, cosmopolitan and exciting city.
Have you found anything interesting in terms of daily and social life?
Of course, that would have been unavoidable. I lived in different areas on the European and the Asian side. Private accommodations and hotels. Safe and unsafe arias. I was always on the move and hardly slept a couple of hours a day. I was on a mission and high on adrenaline.
Just to mention some unusual incidents: Once a pimp attacked me. He hit me with his best shot on the chin while I was photographing two transgender prostitutes hustling for customers. He was a head smaller than me but a trained boxer. Probably a welterweight. But since he didn’t shake or impress me, he got scared and run away. One prostitute yelling after him, probably calling him a coward, the other one yelling at me, in English to erase my photo. Not knowing that I work analogue.
Another time a beggar threw his crotch at me, missed and wasn’t able to reach it anymore by himself. I picked it up and brought it back to him. He thanked me for it and tried to hit me again, just missing my legs.
Another time I got almost arrested for making a photo of a police officer, but I talked my way out of it, though he did not understand much of what I was saying. There were other incidents but most of the time it was reasonably relaxed and civilised.
“That level of state propaganda in Russia is exactly the same one that Trump used in the States to demonise people. Only taken to another extreme to rationalise a genocide…”
As a son of an Ukrainian father, what would you like to say about the war in Ukraine? You had serious studies in Odessa, Kiev and Majdan between 2012-2014. Have you ever noticed the signs of the current crisis in that period?
Yes, my father was Ukrainian and I still have many relatives and friends in the Ukraine…
To answer your question. Before Majdan there weren’t any detectible signs for an up rise or a revolt. But in late November 2013 Ukrainians took to the streets in peaceful protests after Viktor Yanukovych chose not to sign an agreement that would have connected the country more closely to the EU. The consequences was a brutal retaliation from the then government with more than a hundred lethal victims. After Yanukovych’s flight to Russia the situation in the Ukraine was very uncertain but most Ukrainians had a strong commitment to democracy and a potential integration into the EU. With the annexation of the Crimea and the increasing military involvement of the Russians in the Donbass, it should have been obvious that Putin was planning to punish, humiliate and defeat the Ukrainians for choosing their own fate.
As to this senseless slaughter in Ukraine, I’m totally outraged! Putin is lying, thieving and killing as if he was untouchable in his megalomaniac crusade against freedom and democracy. He is an imperialistic glutton who has to be stopped any way possible. But what about the Russians? Those openly outspoken against his monstrosities immigrated, are dead, or imprisoned. But much too many seem to support or tolerate him. That level of state propaganda in Russia is exactly the same one that Trump used in the States to demonise people. Only taken to another extreme to rationalise a genocide…
The pandemic, the war in Ukraine, famine and immigration based on global warming have all been discussed in Turkish media. How are the conditions in Europe? As an artist, how do you evaluate the upcoming period and “Big Reset”?
I’m no Nostradamus, but to be honest I’m not optimistic. The world wasn’t as aggressively polarized since the late 30’s of the last century. It is ruled by bankers, ethical castrates, fanatics, megalomaniacs, hypocrites, opportunist, tyrants, technocrats & computer nerds. It’s getting gloomier by the minute. Everything seems to collapse at once. We’re approaching a potentially darker age than we experienced in our lifetime. Nobody knows what’s ahead of us. Wars, famines, inflations, overpopulation, pollution, droughts, impoverishments, fires, storms, pandemics, unknown diseases and catastrophes. Certainly, the future looks bleak. But we only live once and as long as we have a choice to determine our own fate, it’s up to us what we give, take, wish, express, create or accept.
“We only live once and as long as we have a choice to determine our own fate, it’s up to us what we give, take, wish, express, create or accept.”
How do you find the vision of Bene Taschen as a young entrepreneur and gallery owner? In the past few years, Hardhitta Gallery has exhibited the works of Jamel Shabazz, Joseph Rodriguez Gregory Bojorquez and you.
I have only the highest admiration for Bene Taschen. He is a great gallerist with a strong conviction, representing a wide range of world-class photographers. Having the strongest bonds to each of them, only showing images he is a hundred percent of convinced. Regardless of its commercial or controversial context.
Can we equate the portraits of famous people which appeal to the marginal collectors with the documental works? Which field do you feel more close? What does determine the photography scene in Europe in general?
Goya portrait rich, famous and powerful people as well as the freaks, the poor and the dammed. Some photographer choose still-life’s, landscapes, portraits, collages or whatever. I have no prejudice against any style, some I like more some I like less. Of course, I prefer hard-core street and documentary photography. I guess that’s obvious!
“My movies are psychotic, raw, iconoclastic and anti-cinematic nightmares far of any mainstream enjoyment. You got to have a twisted mind or strange sense of humour to appreciate them.”
As an artist who reached at maturity period, do you think your literature, poetry, photography and cinema can say anything to the world? After all these years, how could you summarize the story you have manifested fearlessly throughout the all kinds of states and darkness which were immanent to be a human?
Well, it’s hard to judge the value of your own work, creative output or impact. My goal was never to please, become rich or famous. I was always expressing my personal viewpoint in any genre I was productive in, regardless of its potential consequences. Things that were important for me to show or express, whether others would appreciate, ignore or condemn it. I was never mainstream and are still controversial to this day. Even so, some of the great galleries and museums of this world exhibited me. I guess I’ve documented the Zeitgeist of the last 40 years in all its aspects, without glorifying or condemning the sometimes bitter truth I discovered. I might have influenced and encouraged quite a few younger photographers to ventures into the darker areas of our existence.
I wrote some novels, poems and short stories, which won’t be fully appreciated until they are translated into English and into many other languages. My movies are psychotic, raw, iconoclastic and anti-cinematic nightmares far of any mainstream enjoyment. You got to have a twisted mind or strange sense of humour to appreciate them. But everything I did is out there, will stay and grow in its attention.
Istanbul Noir
Georgia Hart, Zoo Magazine, 2022
Since President Erdogan’s election. Turkey has experienced severe restrictions on democratic freedoms and civil rights, causing growing tensions between the EU and Turkey. Since the mid-2010s Turkey has experienced severe stagflation – low rates of economic growth combined with inflation. These consequences on its economy and trade have led to Western tourists being rare, as well as Istanbul becoming a city non grata. Furthermore, coinciding with the devaluation of the Lira, collapsing construction industry, misinformation, women’s rights abuses, and many other factors have resulted in high percentages of unemployment and a high ranking in the world misery index. German photographer Miron Zownir wanted to explore more of this, and from his impressions from collaborating with alternative subcultural Istanbul magazines, assumed it would be reasonably safe to visit. This led to the beginning of the artist’s upcoming photobook “Istanbul Noir”. The focus of Zownir’s trip was primarily on the down and outs, homeless, transgender prostitutes, street vendors, and beggars but also on what he described as the energy and magic atmosphere of the city as well as the light and shadow over the Golden Horn and Bosporus. The imagery throughout depicts his multiple expenences during three different visits to Istanbul, where he lived in a variety of different areas on the European and Asian sides. After a few hours of sleep each night, the images are shot on a high of adrenaline. Various experiences prevail through these images, through discussions with artists, musicians, writers, poets, and publishers, all of whom Zownir describes as having a strong commitment to freedom and democracy. Many of these talents screened his films, published photos, and organized public events that in the West would be deemed radical. This conveys that in Istanbul there are still loopholes for alternative anti-establishment activities, but many of these could be discovered and classified as dangerous. Both “Istanbul Noir” and photos exhibited at the Gallery Bene Taschen will be presented in winter 2022/23.
ISTANBUL NOIR
Georgia Hart, Zoo Magazine, 2022
Türkçesi: Burak Bayülgen
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçilmesinden bu yana, Türkiye demokratik özgürlükler ve insan hakları açısından Avrupa Birliği ile gerilimin artmasına sebep olan katı kısıtlamalara maruz kaldı. 2010ların ortasından beri yoğun fiyat artışlarıyla boğuşan Türkiye’de ekonomik büyümedeki düşük oranlar enflasyonla birleşti. Bu ekonomik ve ticari sonuçlar Batılı turistlerin azalmasına ve aynı zamanda İstanbul’un istenmeyen bir şehir haline gelmesine sebep oldu. Daha da ötesinde, Türk lirasının değer kaybıyla birlikte çöken inşaat sektörü, dezenformasyon ve kadın hakları ihlali gibi pek çok etken işsizlik oranlarının yüksek oranda artmasına ve Türkiye’nin dünya sefalet endeksinde üst sıralarda yer almasına neden oldu. Alman fotoğrafçı Miron Zownir tam da bunu araştırmak üzere, alternatif alt-kültür dergileriyle yaptığı ortak çalışmalarından edindiği izlenimlere dayanarak İstanbul ziyaretinin makul ölçüde güvenli olacağını düşündü. Bu da sanatçının fotokitabı ‘Istanbul Noir’a başlamasını sağladı. Zownir’in ziyaretinin odak noktası kendi tabiriyle şehre Haliç ve Boğaz’ın gölge ve ışıkları kadar enerji ve büyülü bir atmosfer veren fakir fukaralar, evsizler, trans seks işçileri, seyyarlar ve dilencilerdi. İmgelemi İstanbul’a yaptığı üç farklı seyahati ve Asya ve Avrupa yakası gibi şehrin çeşitli bölgelerinde yaşarken edindiği tecrübeleri tasvir etmektedir. Fotoğraflar geceleri sadece birkaç saatlik uykunun ardından yüksek adrenalinle çekilmiştir. Zownir’in özgürlük ve demokrasiye sonuna dek bağlı kaldığını belirttiği sanatçılar, müzisyenler, yazarlar, şairler ve yayıncılarla yaptığı tartışmalar gibi pek çok deneyim bu fotoğraflarda baskın çıkmıştır. Bu yetenekli insanlar Zownir’in filmlerini göstermiş, fotoğraflarını çeşitli dergilerde yayınlamış ve Batı’ya göre bile oldukça radikal organizasyonlar düzenlemişlerdir. Bu da İstanbul’da hala düzen karşıtı eylemlerin olduğuna dair bir umut vadetmekte, ancak pek çoğu tehlikeli sayılmaktadır. Hem ‘Istanbul Noir’ hem de Bene Taschen Galerisi’ndeki fotoğrafları 2022-23 kışında sergilenecektir.
Savaş Günlerinde Zownir ile…
Erman Akçay & Burak Bayülgen
1 Mart 2022
“Putin yalan söylüyor, soyuyor ve öldürüyor; sanki bu özgürlük ve demokrasiye olan megaloman savaşında dokunulmazmış gibi. Putin emperyalist bir açgözlü ve bir şekilde durdurulması gerek.”
Ukraynalı bir babanın oğlu olarak yaşanan Ukrayna savaşına ilişkin neler söylemek istersin? 2012-2014 yılları arasında Odessa, Kiev, Majdan gibi Ukrayna’nın çeşitli bölgelerinde ciddi çalışmalar yaptın. Şu anki krizin sinyallerini o dönemden alıyor muydun?
Evet, babam Ukraynalıydı ve halen Ukrayna’da pek çok akrabam ve arkadaşım var… Soruna cevap vermem gerekirse, Majdan’dan önce bir isyan ve ayaklanmanın belirgin işaretleri ortada yoktu. Ama 2013 Kasım’ında Viktor Yanukovych ülkeyi AB’ye yakınlaştıracak anlaşmayı imzalamayı reddedince Ukraynalılar barışçıl bir protesto için sokaklara indi. Sonuç, o zamanki hükümet tarafından yüzden fazla kişinin öldüğü vahşi bir misillemeydi. Yanukovych Rusya’ya gittikten sonra durum oldukça belirsizdi ama çoğu Ukraynalı’nın demokrasiye büyük bir bağlılığı ve AB’ye potansiyel bir entegrasyonu söz konusuydu. Kırım’ın ilhakı ve Rusya’nın Donbass’taki askeri müdahalesiyle bariz bir biçimde görüldü ki Putin kendi kaderlerini seçtiği için Ukraynalıları cezalandırmayı, aşağılamayı ve yok etmeyi planlıyordu. Ukrayna’daki bu anlamsız katliama gelince, inanılmaz öfkeliyim. Putin yalan söylüyor, soyuyor ve öldürüyor; sanki bu özgürlük ve demokrasiye olan megaloman savaşında dokunulmazmış gibi. Putin emperyalist bir açgözlü ve bir şekilde durdurulması gerek. Peki Ruslara ne demeli? Putin’in gaddarlığını açıkça beyan edenler ya kovuldu ya öldürüldü ya da hapsedildi. Fakat pek çok kişi de onu destekliyor gibi görünüyor. Rusya’da devlet propagandası Trump’ın Amerika’da insanları şeytanlaştırmak için yaptığı propagandayla tıpatıp aynı. Sadece başka bir radikal tarafından soykırım rasyonel gösteriliyor.
Fakat bu dünyaya bir kere geldik ve kendi kaderimize kendimiz karar verdiğimiz sürece ne alıp ne verdiğimiz, dilediğimiz, ifade ettiğimiz, yarattığımız ve kabullendiğimiz bize bağlı.
Türkiye medyasında pandemi, peşi sıra gelen Ukrayna savaşı, yakın dönemde küresel ısınmaya dayalı kıtlık ve bu durumun tetikleyeceği göçler tartışılıyor. Avrupa’da durum nasıl? Bir sanatçı olarak önümüzdeki süreci ve ‘Big Reset’i nasıl değerlendiriyorsun?
Ben bir Nostradamus değilim ama dürüst konuşmak gerekirse pek iyimser de değilim. Dünya geçen yüzyılın 30’lu yıllarından beri hiç bu kadar agresif bir biçimde kutuplaşmamıştı. Sarraflar, ahlak düşkünleri, fanatikler, megalomanlar, riyakarlar, fırsatçılar, tiranlar, teknokratlar ve bilgisayar uzmanları tarafından yönetiliyor. Her dakika daha da kasvetli bir hale bürünüyor. Sanki her şey, bir anda çökecekmiş gibi. Potansiyel olarak hayat boyu deneyimlediğimizden çok daha karanlık bir döneme giriyoruz. İleride ne olacağını kimse bilmiyor. Savaşlar, kıtlıklar, enflasyon, nüfus artışı, hava kirliliği, kuraklık, yoksulluk, yangınlar, fırtınalar, pandemi, bilinmeyen hastalıklar ve felaketler. Kesinlikle gelecek umutsuz görünüyor. Fakat bu dünyaya bir kere geldik ve kendi kaderimize kendimiz karar verdiğimiz sürece ne alıp ne verdiğimiz, dilediğimiz, ifade ettiğimiz, yarattığımız ve kabullendiğimiz bize bağlı.
O GÜNLER GEÇTİ ARTIK
Türkçesi: Burak Bayülgen
Eğer ölmezsen gencecik
Bir trafik kazasında
Boğularak küvetinde
Yahut bir zombiden görerek işkence
Yaramaz şiirlerin bir boka
Boğduğu sürece seni refaha
Kimseyi çekmez sıkıcı maceraların
Ve eğer bir sabıka kaydın yoksa
Sömüremezler seni bir diğer Tatort’ta*
Ve kitleleri büyüleyen bir karizman yoksa
Gönderirler geri Dönerci Dükkanına
Yahut güzellik salonuna
Ve bok gibi olduğunu anlarsın
Kapmak için bir pay pastadan
Haklısın
Bassalar keyfe keder Time’ın kapağına
Yahut kıyaslasalar seni Shakespeare’le
Kimse paylaşmaz zaferini, ününü ve talihini
Bundan böyle
Bu siktiğimin şairiyle
O günler geçti artık
* Tatort, Türkçe “Olay-Yeri” anlamına gelen, Almanya’da 1970’den beri kesintisiz olarak yayınlanan polisiye dizidir.
Sesin ve İmgelemin Radikalizmi
Songül Eski
Zownir’in poetikası, zihnimizde imgeler canlandıran bir müzikten farksızdır. Onun sanatındaki anlayış, şiirlerini okuduğumuzda daha da derinleşir ve çok boyutlu bir açıyla dönüp fotoğraflarına tekrar bakarız. Zownir’in şiirlerinde ampirik anlatımları güçlendiren biraz da empatik dilidir ki kullandığı temalarda her zaman ya birinci tekil ya ikinci tekil olan Zownir’in olayların içinde kendine yer açan bu anlatımı, ampirik olanı güçlendirirken bir o kadar da tinsel kılar ve okur kendini üçüncü tekil olarak çekim alanında, olaylara şahitlik ederken bulur. Bir başka deyişle yönetmen’liğinden şiirlerinde de kopmaz Zownir. Şehrin arka sokakları, izbe yerlerin geç saatlerde büründüğü buğulu atmosfer, kamerasından süzülen ışıkla gözlerimizin önüne serilirler. Onun fotoğraf karelerine baktığımızda dünyanın gürültüsünün bütünüyle kulağımıza çalınması ve bu durumun bizi rahatsız etmesi gayet doğaldır. Zownir’in sanatsal faaliyetlerindeki amaç da tam olarak budur zaten: Rahatsız etmek! Duyuları harekete geçirmenin kimine göre en keskin, kimine göre en acımasız yolu. Öyle ya da böyle insanca bir eylem, insanca bir tavır. Çektigi hardcore fotoğraf karelerinden bu tavrı kolaylıkla sezinliyoruz. Uyuşturucu bağımlıları, fuhuş sahneleri, suç mahalleri gibi çalışma sahası olarak seçtiği temalardaki estetik kaygı, şiirlerinde de göze çarpan bir unsurdur. Konuyu dize yerine bir bütünde anlatmayı tercih etmesini ve ses uyumundaki dikkatini buna örnek verebiliriz. Yeraltı söyleminin endüstriyel kasvetini ve hatta daha da uçlara giderek bu karanlığın uhrevi derinliğini ele alması, Zownir’in sanatını gözler önüne seren bir münacattır. İnsanı ruh ve madde olarak irdelemeyen Zownir için Cennet ve Cehennem denilen yer çok boyutlu olduğu gibi bazen de yoktur veya hiç olmamıştır. Şiirlerinde kullandığı evren, onun olaylara, olaylarla birlikte insana bakışını da yansıtır. Zownir, uçlarda bir sanat sergilese de aslında bütün uçlara karşı başkaldırıda bulunur, dolayısıyla para ve şöhret dahil bütün bağımlılıklara da. Tüm bu radikalizm, esasında insanı iyilik ve güzellikleriyle ön plana çıkartmayı amaçlar. Varetmeyi ve yoketmeyi haince Tanrıdan araklayan insanı suçlar; riyakârlığını yüzüne vurur ve karanlıkla beslenmiş bir tazelikte tıpkı fotoğraflarında olduğu gibi gözlerimizin önüne bir yapıt gibi diker.
2019 yılındaki ziyaretinden iki sene sonra seni tekrardan İstanbul’da görmek bizleri şaşırttı. Zorlu pandemi koşullarında seni tekrardan buraya çeken şey neydi?
2019 Eylül ve Kasım’ında İstanbul’a yaptığım iki ziyaretin ardından görsel birikimim bir photobook için oldukça zengindi. Fakat koronanın patlak vermesiyle, sağlık ve ekonomi üzerinden vatandaşlara kurulan varoluşsal baskının yeni bir biçim almasıyla geri dönmeye karar verdim. 2021 Aralık’ıydı. Şehir ılık ve tatlı bir kış güneşiyle kutsanmıştı ve görünürde herhangi bir değişiklik yoktu. Gel gör ki, geceleyin şehirde gezerken sefaletin artışı görünenin de ötesindeydi. Başıboş çocukları o tıklım tıklım sokaklarda binlerce bacağın ve ayağın arasında görmek şok ediciydi. Dilenciler sakat uzuvlarını teşhir ediyor, evsiz aileler kapı boşluklarında ve kolilerde uyuyor, yaşlı kadınlar ve erkekler bir lokma için sızlayıp inliyordu.
Avrupa’nın birçok kentinde çalışmış bir sanatçı olarak İstanbul ziyaretine ilişkin kabaca neler söylemek istersin? Müslüman bir coğrafya, kozmopolit bir kent, batıya kıyasla ne tip farklılıklar dikkatini çekti?
Haliç ve Boğaz’daki konumuyla, uzun tarihinin bir çok iziyle, o hem kutsal hem de seküler etkileyici mimarisiyle, modern gökdelenleri, çeşitli etnik mahalleleri, alternatif kültür kuruluşları ve kulüpleri, bağımsız yeraltı gazeteleri ve sergileri, işportacıları, trans seks işçileri, ucubeleri, gecekonduları, martıları, sokak kedileri ve o büyüleyici ışığıyla İstanbul kesinlikle dünyanın en muhteşem şehirlerinden biri. Çok kalabalık, havası kirli, inançlı ile inançsız, özgür ruhlu/seküler ile kutsal/politik otoriteye inananlar arasında bölünmüş de olsa ekonomik baskıya direnmesi ve çok farklı bakış açılarına, değerlere ve hayallere göre ayrışması muazzam. Aynı zamanda bir yabancı olarak hiçbir yerde bana karşı bir düşmanlık sezmedim. Ve farklı inançtan insanlar arasında hiçbir zaman açık bir düşmanlığa tanık olmadım. Kısacası İstanbul hoşgörüsü, açık fikirliliği, ziyadesiyle yaşanabilirliği, kozmopolitizmi ve heyecanıyla beni oldukça şaşırttı.
Gündelik hayat ve sosyal açıdan ilgini çeken farklı konular bulabildin mi?
Tabii ki, kaçınılmaz olarak. Asya ve Avrupa yakalarında çeşitli yerlerde yaşadım. Özel pansiyonlar ve oteller. Hem güvenli hem de güvensiz yerler. Hep hareket halindeydim ve zar zor bir kaç saat anca uyuyabiliyordum. Bir misyonum vardı ve adrenalin yüklüydüm. Bir kaç tuhaf olaya değinirsem: Pezevengin biri bana saldırdı. Müşteri peşinde koşan iki trans seks işçisini fotoğraflarken çeneme kuvvetli bir darbe indirdi. Benden kısaydı ama antremanlı bir boksçuydu. Sanırım ortasikletti. Fakat beni pek de korkutamadığından kaçtı. Bir seks işçisi arkasından haykırdı, muhtemelen “korkak” gibi bir şeyler dedi, diğeri de bana İngilizce fotoğrafı silmem için bağırdı. Halbuki ben analog çalışırım. Başka, bir dilenci bana çatalını fırlattı, ıskaladı ve uzanamadı. Çatalı yerden aldım ve geri verdim. Teşekkür etti ve tekrar bana saldırmaya çalıştı, bu sefer de bacaklarımı ıskaladı. Bir diğer sefer de az kalsın bir polisi fotoğrafladığım için tutuklanıyordum, fakat konuşarak yırttım, zaten ne dediğimi de anlamadı. Daha başka şeyler de oldu ama genellikle huzurlu ve rahattı.
Genç bir girişimci ve sanat adamı olarak Bene Taschen’nin vizyonunu nasıl değerlendirirsin? Hardhitta Galeri olarak geçtiğimiz yıllarda Jamel Shabazz, Joseph Rodriguez, Gregory Bojorquez gibi fotoğrafçıların işlerini sergilediler.
Bene Taschen’e çok büyük bir hayranlık duyuyorum. Derin fikirleri olan, geniş bir yelpazede birinci sınıf fotoğrafçıları sergileyen harika bir galerici. Bu saydığın isimlerle güçlü bağlar kuran, sergilediği sanatçıların ticari veya tartışmalı yönlerine önem vermeden yüzde yüz ikna olan biri.
Marjinal koleksiyonerlere hitap eden ünlü simaların portreleriyle belgesel nitelikli işleri aynı kefeye koyabiliriz miyiz? Sen kendini daha çok hangi alana yakın görüyorsun?
Goya ucube, fakir, lanetliler gibi zengin, ünlü ve güçlü insanları da resmetti. Bazı fotoğrafçılar natürmort, manzara, portre veya kolaj çalışmayı seçer. Hiçbir stile karşı bir ön yargım yok, bazılarını az bazılarını çok severim. Tabii ki esas olarak sokak ve belgesel fotoğrafçılığını tercih ediyorum. Zaten belli değil mi?
Olgunluk dönemine yaklaşmış bir sanatçı olarak edebiyatın, fotoğrafların ve sinemanla dünyaya bir şeyler söyleyebildiğine inanıyor musun?
Tabii ki insanın kendi eserinin kalitesini, yaratıcı birikimini ve etkisini tartışması güç. Amacım hiçbir zaman memnun etmek, zengin ya da ünlü olmak değildi. Hangi türde çalıştıysam, her zaman bireysel bakış açımı potansiyel sonuçları kale almadan ifade ettim. Bana önemli gelen şeyleri başkalarının takdirine, hiçe saymasına ya da yargılamasına aldırmadan. Hiçbir zaman anaakım olmadım ve bu da halen tartışma konusu. Böyle olmasına rağmen, büyük galeriler ve müzeler benim eserlerimi sergiledi. Sanırım son kırk yılın ruhunu tüm çıplaklığıyla belgeledim ve o keşfettiğim acı gerçeği ne yücelttim ne de yargıladım. Bazı genç fotoğrafçıların varoluşumuzun karanlık taraflarına yönelmesine etki etmiş olabilirim. Romanlar, şiirler, kısa öyküler yazdım ve hiçbirinin değeri İngilizce veya başka dillere çevrilmeden bilinmeyecek. Filmlerim anaakım zevklere meydan okuyan psikotik, ham, put kırıcı ve anti-sinematik filmlerdir. Beğenmen için hasta bir ruha ya da garip bir mizah anlayışına sahip olman gerekiyor. Ama yaptığım her şey burada, kalıcı ve dikkat çekici olacaktır.
UKRAINIAN NIGHT
Zownir toured several parts of the Ukraine and met with a wide range of realities of urban life in different regions. Through close contact with local activists he obtained insights into the often abysmal social life of different marginalized groups, for example drug addicted homeless adolescents dwelling in run down houses and ruins in Odessa. In the course of their photographic journey Zownir, whose father was Ukrainian, photographed also TB patients, HIV-positive orphans or residents of various Roma camps, showing the fringe of society that has been invisible so far in the Ukrainian and foreign media. In his b/w photographs signs of the revolution are already perceptible. The images demand a social and political reflection of the now ubiquitous nationwide crisis. In 2014 Zownir again went to visit Kiev and documented the Majdan as the central square of the visible chaos of the post-revolution, as a place of desolation, great perplexity and silent grief about the people who lost their lives in the uprise.
Not to Exist for a While
Listening to a sad symphony
Didn’t pick up my mood
I turned it off and listened
To the sound of the City
Not wanting to listen
To anything
Not to exist for a while
Not to eat breath or think
Is as good a vacation
As any
As long as you have your return-ticket
To your meaningless virtues
Countless secrets
Solitary petting orgies
And nine to five job
Once you have been
Where you should have never returned from
You know it doesn’t matter
If you lived your life with a hard on
Or a fist up your ass
And that’s as sad as it gets
Sadder than the saddest symphony
Or the birth of your offspring
Bir Süre Var Olmamak
Türkçesi: Burak Bayülgen
Dinlerken hüzünlü bir senfoni
Getirmedi yerine keyfimi
Kapattım ve dinledim
Şehrin sesini
İstemiyor canım bir şey
Dinlemek
Bir süreliğine var olmak
Yememek, solumamak ve düşünmemek
Güzel herhangi bir tatil
Kadar
Gidiş-dönüş biletin olduğu sürece
Anlamsız erdemlere
Sayısız sırlara
Tek başına orjilere
Ve dokuz-beş işine
Oradaydın bir zamanlar
Hiç dönmemen gereken yerde
Ne fark eder ki, bilirsin
Hayatını yaşadıysan erekte
Yahut bir yumrukla kıçında
Ve bu da hüzünlüdür olabildiğince
En acıklı senfoniden
Yahut oğlunun doğumundan.
Sources about the Artist:
- The Poet of Radical Photography: Miron Zownir (English)
- Miron Zownir’in Görünür Kıldığı Görünmezler (Türkçe)
- Berlin Günahlar Vadisi (Türkçe)
- mironzownir.com (Artist’s official website)
LÖPÇÜK 