İblis’in Cennetteki Abisi: Cengiz Üstün

Bir imza: Cengiz Üstün

“Yirmi beş yıl önce çizdiğim çizgi romanlar hala yeni baskılarını yapabiliyor. Bu sevindirici, kahramanları yaşatır hale getiriyor. Yeni de çiziyorum; Üzeyir çizgi romanı yaptım; yirmi sayfa tam macera. Bu bir fasikül olacak. Macerayı Seven Adam için de fasikül düşünüyorum. M.S.A ve Kunteper’in figürlerini ürettik. Üzeyir’in de fasikülün ardından bir figürü hazırlanacak.”

Cengiz Üstün’ün 1990 yılında keyfi olarak çizdiği Kunteper Canavarı tiplemesi uzun yıllar hiçbir mizah dergisi bünyesine kabul edilmedi, ta ki 1996 yılında çıkan aylık L-Manyak’a kadar… Bu dergiyle popülarite yakalayan tipleme, 2000’de çıkmaya başlayan Lombak dergisinde de hayatına devam etti. Üstün, aynı zamanlarda yine Lombak dergisinde başladığı karikatür köşesi Tribal Enfeksiyon’da da farklı bir mizah algısı geliştirdi. Tribal Enfeksiyon’nun karikatürden ziyade 50’li ve 60’lı yılların çizgi roman sayfalarından fırlamış gibi görünen, anatomiğe yakın çizimlerinin alışılmış geleneksel çizgisine; alışılmışın dışında diyaloglar ve konuşma balonları ekleyerek doğan tezattan yeni bir mizahi algı çıkarmayı başardı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Grafik Tasarımı bölümü mezunu olan Cengiz Üstün halen Uykusuz dergisinde çizmekte ve bu yeni alanda üretimine devam etmektedir.


Cengiz Üstün’den Üzeyir’in ortaya çıkış serüveni.

Nft bekleniyor karikatüristlerden, bu oluyor, olacak ama uzun çizgi roman da ayakta kalmalı diye düşünüyorum. Bireysel bir çizgi roman üretmek günümüzde çok zorlaştı. Belki ekipler oluşacak bu şekilde çalışmalar yürütülecek.

Şu sıralar ‘Üstün Bradırs’ serisini yapıyoruz haftalık ‘Uykusuz Dergisi’nde. Çocukluğumuzdan beri biriktirdiğimiz anıları yazıp çiziyoruz. Dönemler ve İstanbul fonu eşliğinde lezzetli bir iş çıkarıyoruz biraderle.

Bomba, Üzeyir şeklinde geliyor!

Cengiz Üstün ‘Kunteper Canavarı’ Figür (2021)
Cengiz Üstün ‘Kunteper Canavarı’ figürünü ve tasarım sürecini anlatıyor. (2021)

“The comics I drew 25 years ago are still making new editions. This is pleasing, it keeps the heroes alive. I am also drawing new ones; I made a comic book about Üzeyir; 20 pages of full adventure. This will be a fascicle. I am also thinking of a fascicle for the Man Who Loves Adventure. We produced figures of M.S.A and Kunteper. A figure of Üzeyir will be prepared after the fascicle.”

The Kunteper Monster character, which Cengiz Üstün drew arbitrarily in 1990, was not accepted by any humor magazine for many years, until the monthly L-Manyak was published in 1996… The character, which gained popularity with this magazine, continued its life in Lombak magazine, which started to be published in 2000. Around the same time, Üstün developed a different perception of humor in Tribal Enfeksiyon, the cartoon column he started in Lombak magazine. He succeeded in creating a new humorous perception out of the contrast that arose by adding unorthodox dialogues and speech bubbles to the conventional traditional line of Tribal Enfeksiyon’s drawings close to the anatomy, which look like something out of the comic book pages of the 50s and 60s rather than caricatures. Cengiz Üstün, who graduated from Mimar Sinan Fine Arts University Graphic Design Department, still draws for Uykusuz magazine and continues his production in this new field.


Kunteper Canavarı / T-shirt

shopier > cengizustun


Cengiz Üstün
Cengiz Üstün, 2021

“Bu sergiyle birlikte eserlerin Nft versiyonları da satışa sunulacak; Nft galerisinde sergide olmayan parçaları da görebilecekler. Kim bilir belki Nft’sini alana orijinalini ben hediye edeceğim; böylece koleksiyonerler hem orijinaline ve hem de Nft versiyona sahip olabilecekler. Dijitaldeki telif hakları için güzel bir gelişme.”


Cengiz Üstün, 90×60 cm. Tuval üzeri akrilik, 2023

ArtZula > Cengiz Üstün


Cengiz Üstün ve Kerem Topuz, Yeşilçam’ın pek bilinmeyen “öteki” dünyasını kendi çizgileriyle yeniden yorumladılar. Sadık izleyici kitlesine sahip kült filmlerden geriye sadece posterleri ve lobi kartları kalmış kayıp filmlere, bir avuç insanın ilgi duyduğu az bilinen filmlerden bir dönem neredeyse her gün televizyonlarda gösterilmiş ezbere bilinen filmlere kadar birçok Yeşilçam fantastiği, sanatçıların eserlerinde yeniden hayat buldu.

Sinema tarihinin yıllık üretim açısından altın yıllarını yaşadığı 1960’ların sonundan 1980’lerin başına kadarki dönem, birçok tür sineması örneğine ev sahipliği yapar. Sergiye ilham olan dönem incelendiğinde, tek tük korku denemeleri, bilim kurgu çatısı altında değerlendirilebilecek parodiler, çizgi roman uyarlamaları, masallardan, seriyallerden, mitlerden ve fantastik unsurlar içeren diğer birçok kaynaktan beslenen avantürler ve hatta westernler görülür. Bu denli zengin ve aslında iç içe geçerek karmaşıklaşmış tür skalasına belli başlı sınırlar koymak zordur ama farklı alt başlıklar ile sürekliliği hedefleyen serginin içeriği için bir çerçeve çizmek de elzemdir.


Cengiz Üstün eserleriyle
Cengiz Üstün, 70×100 cm. Tuval üzeri akrilik, 2024

Sanatçı aynı zamanda ‘Dergilere kapalı kalmamak, sergilerle daha görünür olmak ve koleksiyonerlere ulaşmak’ istediğini dile getiriyor.


Cengiz Üstün and Kerem Topuz have reinterpreted the little-known “other” world of Yeşilçam with their own lines. From cult films with loyal audiences to lost films with only posters and lobby cards left, from little-known films that only a handful of people were interested in to movies that were once shown almost every day on television, many Yeşilçam fantasies have come to life again in the works of the artists.

The period from the late 1960s to the early 1980s, the golden years of cinema history in terms of annual production, is home to many examples of genre cinema. The period that inspired the exhibition is characterized by sporadic horror experiments, parodies that can be considered under the umbrella of science fiction, comic book adaptations, avant-garde films and even westerns that draw on fairy tales, serializations, myths and many other sources with fantastical elements. It is difficult to set clear boundaries to such a rich and complex genre scale, but it is also essential to draw a framework for the content of the exhibition, which aims for continuity with different sub-headings.

Kaynak: sosyeteart.com / bantmag.com / ekdergi.com (2019-2022)


Cengiz Üstün ‘Yılmayan Şeytan’ 2022

İletişim ve son gelişmeler için:

Cengiz Üstün

C.Üstün

Leave a comment